Cây trúc cao bằng là gì?

Cây trúc cao bằng có rất nhiều tên để miêu tả về nó như: Trúc cao bằng, mao trúc, mạy khoang cái, mạy khoang hoài, sào pên (Dao),sào trúc...Cây được trồng nhiều ở Phía bắc của Việt Nam đặc biệt là các tĩnh cao bằng,lạng sơn. 

Cây Trúc thường có thân nhỏ hơn tre, thành các bụi rậm cao nhất khoảng 13- 20m, lá cũng nhỏ và thưa hơn tre. Do cây có dáng đẹp, nhỏ nên được dùng làm cây cảnh phổ biến hơn tre. Chi của Trúc hiện gồm khoảng 75 loài với 200 thứ và giống. Cùng với tre, thì cây trúc cũng là một biểu tượng văn hóa chỉ về sự thanh cảnh.

Cây sào trúc ( trúc cao bằng )

 Đặc điểm và hình thái cây trúc cao bằng.

• Cây trúc sào cao bằng là loại cây thân đốt không quá dài, cây mọc tản, thân cách xa nhau 0,5-1m hay hơn,chiều cao khoảng từ 15 - 20m, đường kính từ 2 -5cm, hoặc có cây từ 6-10cm

• Thân nhỏ phủ dày lông mềm nhỏ và phấn trắng,vòng mo có lông, thân già nhẵn và chuyển từ màu lục thành màu vàng lục,các lóng gốc rất ngắn, các lóng trên dài dần, lóng giữa thân dài tới 40cm hay hơn, bề dày vách khoảng 1cm, vòng thân không rõ, thấp hơn vòng mo hay nổi lên ở các thân nhỏ.

• Bẹ mo màu nâu vàng hay nâu tím,

• Mặt lưng có các đốm màu nâu đen và mọc dày lông gai màu nâu,

• Tai mo nhỏ, lông mi phát triển đều lưỡi mo ngắn, rộng, nổi lên mạnh thành hình cung nhọn, mép có lông mảnh dài, thô,

• Phiến mo ngắn, hình tam giác dài đến hình lưỡi mác, lưng uốn cong dạng song, màu lục,lúc đầu đứng thẳng, sau lật ra ngoài.

• Cành nhỏ 2-4 lá; tai lá không rõ, lông mi miệng bẹ tồn tại và dễ rụng, thìa lìa nổi rõ,

• Phiến lá cây trúc khá nhỏ, mỏng, hình lưỡi mác, dài 4-11cm, rộng 0,5-1,2cm, mặt dưới có lông mềm trên gân chính, gân cấp hai 3-6 đôi.

• Cụm hoa dạng bông, dài 5-7cm, gốc có 4-6 lá bắc dạng vảy nhỏ, đôi khi phía dưới cành hoa còn có 1-3 chiếc lá gần phát triển bình thường.

• Thân ngầm dạng nhỏ, thân đứng thẳng và đặc biệt nhất là không có ngọn cong rủ

• Cây tươi nặng tầm 6- 8kg khô sẻ nhẹ dần.

Cây trúc cao bằng tự nhiên

Độ bền của trúc cao bằng.

Hiện nay, tỉnh Cao Bằng có trên 3.500 ha trúc, mỗi năm khai thác trên 150 ha. Cây trúc được trồng tại các huyện Nguyên Bình, Bảo Lạc, Thông Nông, Hòa An. Cây trúc cao bằng rất được ưa chuộng vì độ bền của nó củng khá cao.

Cây trúc với đặc tính bền, đẹp dẻo dai, Phù hợp cho việc xây dựng các công trình kiến trúc thay cho gỗ. Bên cạnh đó,  tỉnh Cao Bằng có trên 3.500 ha trúc. Cây trúc được đánh giá là tiền năng trong văn hóa kiến trúc Việt. 

Trúc cao bằng được dùng nhiều trong nội thất củng như ngoại thất trang trí.

 Cách trồng trúc cao bằng và nhân giống.

Trúc sào chủ yếu được trồng bằng thân ngầm vì chỉ có thân ngầm mới có khả năng sinh măng và hình thành cây trúc mới. Nếu gốc và thân khí sinh không mang thân ngầm thì không thể sinh măng được. Trồng bằng gốc có mang thân ngầm: Chọn cây mẹ to khỏe, không sâu bệnh, từ 1-3 tuổi để làm cây lấy giống. Sau khi chọn được cây mẹ thì đào cả cây lẫn thân ngầm, lấy đoạn thân ngầm(hướng đi tới) dài 40- 50cm. Chiều dài của đoạn này phụ thuộc vào kích thước và số lượng đốt và mắt thân ngầm. Thân ngầm lớn, số đốt thưa, cần phải lấy đoạn dài. Khi đào cần chú ý tránh làm xây xát rễ, thân ngầm và mắt. Cần chặt bỏ ngọn cây khí sinh, chỉ cần giữ lại 4-5 đốt có cành phát triển đầy đủ.Khi trồng cần bón phân, mỗi hố (rạch); bón lót khoảng 10kg phân chuồng hoai/cây; lấp đất kín gốc và kín thân ngầm, nén chặt và tưới nước để giữ ẩm.

Trồng theo phương pháp này thì tốn công vận chuyển giống nhưng tỷ lệ sống rất cao và mau thành rừng. Đồng bào Dao và H’mông vùng Bảo Lạc và Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng thường trồng theo phương pháp này. Nhưng họ chỉ chọn cây nhỏ; giữ nguyên thân khí sinh, không chặt ngọn, với tiêu chuẩn cây cao 70-100cm, đường kính gốc 1-2cm.

Cách làm như sau: 

Trồng bằng đoạn thân ngầm: Cần chọn các thân ngầm 1-2 tuổi, to mập, có màu vàng làm giống là tốt nhất. Đường kính thân ngầm của trúc sào thường là 1-2,6cm, mầm mắt chỉ có trên đoạn thân ngầm ở các lóng gần gốc và phía giũa, các lóng phía ngọn không hoặc rất ít mang mầm mắt. Cho nên khi đào thân ngầm để lấy giống cần chú ý, với thân ngầm 1 tuổi thì nên lấy sâu vào đoạn gần gốc, nếu lấy đoạn xa gốc thì thường quá non, chưa có mầm mắt. Khả năng đẻ măng của thân ngầm là từ 1-3 tuổi, nhưng tốt nhất là ở thân ngầm 1¬2 tuổi. Ở đoạn thân ngầm 1 tuổi thì thân khí sinh liền rễ có thể là đủ 12 tháng hoặc chớm sang tuổi 2. Ở đoạn thân ngầm 2 tuổi thì thân khí sinh trước nó có thể là 2 tuổi hoặc chớm sang tuổi 3 và rất có thể từ gốc của nó đẻ ra một thân ngầm mới 1 tuổi.

Sau khi đào thân ngầm lên, cắt thành từng đọan dài 50-100cm, mỗi đoạn tối thiểu có 8-10 mắt trở lên để đem trồng. Hốđào để trồng cần dài, hẹp, sâu khoảng 30cm, dưới đáy phủ lớp đất mịn hoặc lớp phân chuồng hoai, sau đó đặt thân ngầm và lấp đất, lèn chặt. Đất lấp cần nhỏ, mịn không có sỏi đá để thuận tiện cho các mắt nảy mầm.Lấp đất cao hơn mặt đất để tránh đọng nước. Trồng bằng thân ngầm là phương pháp tương đối tốt, đạt tỷ lệ sống cao, thuận tiện chuyên chở và thao tác, nhưng lâu thành rừng. Ngoài ra việc đào bới và chọn thân ngầm cũng gặp nhiều khó khăn. Cần làm thận trọng và có mức độ, không nên lấy quá nhiều thân ngầm trong một năm mà có thể lấy nhiều lần trong nhiều năm để khỏi ảnh hưởng đến cây và chất lượng rừng. Địa hình nơi trồng trúc cũng rất quan trọng. Ở chân và sườn núi khuất gió có tỷ lệ sống cao hơn nở đỉnh núi và sườn núi đón gió. Sở dĩ như vậy vì 2 nơi đó có điều kiện khí hậu và đất đai khác nhau.

Thời vụ trồng: Cuối đông hoặc đầu xuân (tháng 11, 12 hoặc tháng 1 dương lịch).

Gốc trúc cao bằng

Công dụng của trúc cao bằng.

Công dụng của trúc cao bằng có lẽ nhiều người dùng sản nguyên liệu này rồi nhưng chưa biết nó dùng trong những trường hợp nào mầ chưa biết thì sau đây tre trúc sài gòn đưa ra một số công dụng như sau:

Trúc sào làm chiếu trúc

 Chiếu trúc tăm cao bằng được sản xuất tại nhà máy chiếu trúc thuộc huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng, do công ty TNHH một thành viên 688 sản xuất. Chiếu được sản xuất trên dây chuyền công nghệ cao, nguyên liệu chủ yếu được lấy từ những rừng trúc già nhất của vùng núi Cao Bằng, không sử dụng hóa chất trong quá trình sản xuất chiếu, nan chiếu trúc tự nhiên 100% không độc hại, đảm bảo sức khỏe.

Chiếu cao bằng

Đóng đồ nội thất

Bàn ghế tre mang lại cho người sử dụng những lợi ích vô cùng to lớn. Nhưng không phải ai, không gian nào cũng phù hợp khi sử dụng bàn ghế làm từ tre trúc này.

Thi công các nhà tre đẹp bằng tre trúc

Làm đồ dùng trang trí

Có nhiều cách làm đồ handmade đơn giản bằng giấy hay các loại nguyên liệu sẵn có như bằng vải nỉ, tre trúc lõi giấy, thìa nhựa… Nhưng bạn sẽ bị thôi miên với ý tưởng tự làm đồ handmade từ tre trúc này vì nó quá đẹp

xem thêm : Đồ handmade trang trí

Làm mành tre

 Để làm ra một tấm mành tre thủ công bền bỉ theo thời gian, cần yêu cầu sự tỉ mỉ từ khâu lựa chọn nguyên liệu tre tốt. Cây trúc cao bằng có thể dùng đan mành tre hoặc để làm cây tre cột mành hai đầu mành.Để làm ra một sản phẩm mành tre trúc đẹp, độc đáo yêu cầu người nông dân hay người thợ phải có tính cần cù, chịu khó thì mới làm được nghề.

Mành tre bền đẹp

Làm trần nhà bằng trúc cao bằng

 Không chỉ ốp tre cạnh tường, không chỉ có nội thất, hay ốp tường bằng tre mà giờ đây đã có rất nhiều người mong muốn ngôi nhà mình được ốp trần bằng tre trúc cao bằng vì chúng có một số ưu điểm mà chúng ta không thể phủ nhận. Chọn chất liệu tre làm đẹp cho trần nhà luôn là một trong những ý tưởng tuyệt vời, mang lại đa dạng vẻ đẹp cho ngôi nhà bất kể nội thất nhà bạn theo phòng cách nào. Vì giá thành của tre rẻ hơn một số vật liệu khác, nên việc sửa nhà để ốp trần bằng tre thường được các hộ gia đình chọn sau khi công trình đã hoàn thiện được một thời gian.

Xem thêm :  Trần nhà bằng trúc đẹp

Trần nhà bằng tre trúc đẹp

Làm hàng rào băng trúc